Wintersport overzicht 2022-2023

Het was niet echt een topwinter in de Alpen voor de wintersportliefhebbers. Er viel weinig sneeuw, vooral in de periode voor maart. Pas tijdens de laatste weken van het wintersportseizoen viel er meermaals een dik pak sneeuw in verschillende hoeken van de Alpen. Opvallend genoeg waren de pistes tijdens de paasvakantie waarschijnlijk bij de beste van het hele seizoen. Dat is trouwens niet de eerste keer.

Toch konden de meeste skiërs en boarders zich goed vermaken op de pistes, dankzij de vele sneeuwkanonnen en het harde werk van de pistebully's en alle mensen die de sneeuw in goede staat klaarmaken. Zelfs als er weinig sneeuw valt, kunnen de pistes tegenwoordig behoorlijk oké zijn. Chapeau!

Benieuwd hoe het seizoen precies verliep? Lees dan verder!

September – Oktober – November
Goede start gevolgd door nazomerse oktober en kouder einde van november.
Traditioneel beginnen we onze wintersportberichten pas op 1 oktober, maar dit jaar zijn we er al op 14 september aan begonnen. Waarom zo vroeg? Na een ongewoon zachte zomer kon er namelijk al een eerste laag sneeuw vallen dankzij de komst van polaire lucht. Op de Zugspitze viel er zelfs meer dan 70 cm sneeuw, iets wat we sinds 2007 niet meer zo vroeg hadden meegemaakt. Een ongelofelijke start van het seizoen! September begon dan ook vol goede moed.

Ik verbleef op 17 september in Oostenrijk op 3000 m, waar het toen ijzig koud was met 5-10 cm sneeuw. Na een lange (eindeloze?) zomer deed het zien van het witte goud ongelofelijk veel deugd. Eindelijk terug een beschermingslaag over de gletsjers en in volle vaart naar de winter, al moest de herfst natuurlijk nog echt beginnen.

Na een droger en zachter intermezzo rond 20 september, kwam er in het laatste deel van de maand opnieuw herfstweer opzetten. Een lagedrukgebied boven de Oostzee zorgde voor storingen die Europa aandeden, en dus werd het weer in de Alpen wisselvallig. Daarbij viel er in de bergen soms sneeuw van betekenis. We waren uiteraard heel benieuwd of deze condities zich zouden voortzetten in oktober. Was de start van het seizoen echt flitsend? Lees verder om het te ontdekken!

Scherp afgelijnde sneeuwgrens in St-Anton. @StAntonReview

Niet echt. In het begin van oktober was het nog vrij koud, maar daarna werd het geleidelijk warmer dankzij de aanvoer van zachtere lucht van over de Atlantische oceaan die Europa bereikte. In de grote valleien stegen de temperatuur zelfs tot 25°C en de vorstgrens klom tot boven de 3000 meter. De Alpen kregen daarbij veel zon door de aanwezigheid van een persistent hogedrukgebied. Rond 7 oktober bereikte de nulgradengrens zelfs 4000 meter hoogte. Karakteristiek voor het typische "Goldener Oktoberweer" al was het nu wel extreem zacht. Toch geen goed begin van het wintersportseizoen? Het was ook sowieso nog wat vroeg..

Prachtig najaarsweer in Zwitserland. 

Op 10 oktober ontstond er dan een sterke luchtstroom uit het zuidoosten, die vochtige lucht van de Middellandse Zee naar de zuidkant van de bergen duwde. Hierbij viel er tijdelijk sneeuw aan de zuidkant van de Alpen, tot 2500-3000 meter hoogte, wat de eerste echte "Sudstau" van het seizoen opleverde. Door de hoge sneeuwgrens en omdat het nog maar 10 oktober was konden we hier echter weinig mee doen. Over het algemeen bleef het weer in oktober rustig en stabiel, zonder grote uitschieters. Na een koude start eind september was de eerste helft van oktober dus vrij mild en leverde het weinig sneeuw op, wat niet abnormaal is. Kwam daar tijdens de tweede helft van oktober verandering in?

Hoge temperaturen half oktober. @Wetteronline

Nee. Het tweede deel van oktober begon bijzonder zacht en zonnig in de Alpen. Op 16 oktober werd het in Salzburg zelfs 25°C! Op 22 oktober was er weliswaar opnieuw een sterke Sudstau, maar door de zachte lucht viel er vooral veel regen. Op de gletsjers was er wel een verbetering te zien (omdat ze zo hoog gelegen zijn). Dit wisselvallige intermezzo duurde echter niet lang, want eind oktober was het alweer zonnig en zacht. Op 26 oktober luidde het weerbericht zelfs "herfst ligt in coma" vanwege het gebrek aan typisch herfstweer. Aan het einde van de maand werden daarbij meerdere warmterecords gebroken... Oktober zou dus niet de boeken in gaan als een goed sneeuwrijke maand in de Alpen.

September sloot veelbelovend af, maar de zachte en zonnige dagen in oktober deden de herfst bijna vergeten. Het leek wel nazomer! Alles op november dan maar? 

Herfstlandschap in de Alpen. @Gaudenz Flury

Op 3 en 4 november konden we dan eindelijk een winterinval aankondigen. De Alpen kleurden bij dit event grotendeels wit tot op 1500 meter hoogte en lager. Na deze winterse episode keerde de zon terug en konden we genieten van een winters wonderland in de Alpen. Wat was het heerlijk om toen de winterse foto's te zien. Het deed ons al echt aftellen naar de echte wintermaanden! Waren we nu echt vertrokken?

Ik had het geluk om begin november in Arosa te verblijven, waar toen 20 cm sneeuw viel. Heerlijk!

Naarmate half november naderde, rukte zachtere lucht opnieuw op en werd het kalm en vaak zonnig herfstweer. In de valleien ontstond regelmatig de typische hochnebel. De sneeuw bij het begin van de maand was duidelijk niet voldoende. Veel skigebieden (bijvoorbeeld Val Thorens) moesten hun openingen noodgedwongen uitstellen. Dat is uiteraard geen plezant feit. Maar we zeggen altijd "als het een keer echt dumpt, kan er op enkele dagen veel veranderen".

Scherp afgelijnde hochnebel. @Danielgerstgrasser

Die dump kwam er .. aan de zuidkant van de Alpen. Het laatste deel van november bracht opnieuw kouder weer. Maar het belangrijkste event van de maand kregen we waarschijnlijk op 22 november. Toen veroorzaakte een Genua-laag flinke sneeuwval aan de zuidkant. Er viel tot wel 40 cm in de Dolomieten. Noodzakelijk sneeuw waar we, zo bleek later, wekenlang op moesten teren. In de koudere periode eind november viel er ook in het Sauerland wat sneeuw. Was dit nu echt een gunstig begin van het wintersportseizoen? Het was koud, maar veel sneeuw konden we, met uitzondering van de zuidkant, nog niet echt noteren. Op naar december dan maar! De maand waarin het moet gebeuren!

Winter en herfst in 1 beeld. @Varsfob

December
Eerst koud maar weinig sneeuw. Daarna dooi met regen tegen Kerstmis
In het begin van december werden onze verwachtingen gedeeltelijk ingelost. Het winterweer werd forser met nog wat koudere temperaturen en lichte sneeuwval tot op lagere hoogtes. De kunstsneeuwmachines konden dan ook op volle kracht draaien, wat essentieel was voor de skigebieden, aangezien er nog niet veel natuurlijke sneeuw was gevallen. Zo verliep de eerste helft van december koud, maar wel meestal droog en zonnig. Op 12 december daalde de temperaturen zelfs tot -14°C overdag op 2000 m hoogte bij een strakke wind, ijzig koud dus. De wintersporters ter plaatsen konden getuigen ... Aan winter dus geen gebrek, maar we hadden eigenlijk nog wel meer sneeuw nodig om een goede basis te hebben! Maar toen ...

Prachtige omstandigheden. @Montgenevre

Indrukwekkend mooi in Saalbach. @LiveUpdates

Mooier wordt het niet... @LiveUpdates

... het lijkt wel bijna een zekerheid, kwam het 'Weihnachtstauwetter' (kerstdooiweer) net voor kerst. Vanaf 19/20 december werd het dunne sneeuwdek aangetast door regen, wind en een aanvoer van subtropische lucht, waardoor het sneeuwdek snel begon te smelten. De vorstgrens onderging een vervelende opmars omhoog. Dit resulteerde in een rampzalige kerstvakantie voor de lagere skigebieden en zelfs aardverschuivingen in de Franse Alpen. Ongezien! De weinige sneeuw kon niet veel verdragen en als het dan nog eens regent, waait en dooit. 

Regen in de Alpen, tot 2400 m! @Wetteronline

Skiën tijdens de kerstvakantie in Zwitserland...

Langlaufgebieden gesloten tijdens het einde van 2022. @MarkusKöss

Een uitzondering waren de hogere gebieden (>2000-2400 m) en de zuidkant van de Alpen, waar op 22/23 november 2022 een kleine sneeuwdump viel (> 30 cm in de Dolomieten) die lang bleef liggen, omdat deze hoek van de Alpen gespaard bleef van veel regen. Hierdoor hadden de skigebieden in Italië en het zuiden van de Franse Alpen eigenlijk prima condities tijdens de kerstvakantie. Verbetering in 2023 dan maar?

In de Dolomieten, zoals hier in San Cassiano, bleven de condities vrij goed. @LiveUpdates

Januari
Na zachte start uiteindelijk vrij koud en met eindelijk ook verse sneeuw 
Januari ging eerst nog verder op het elan van december. Het nieuwe jaar startte erg zacht met een aanhoudende indrukwekkende Europese warmtegolf. Deze periode van zacht weer duurde nog voort tot 6 januari. Pas vanaf 7/8 januari begon het langzaam af te koelen en op 9 januari vond er een opmerkelijke weersomslag plaats. Vanaf toen trokken verschillende storingen over de Alpen, wat resulteerde in sneeuw, vooral in de westelijke en noordwestelijke gebieden. Maar eigenlijk werd het hele Alpengebied bedekt met een laag sneeuw, zelfs in de lagere gebieden die al wekenlang sneeuwarm waren. Dit verbeterde de omstandigheden aanzienlijk. De Alpenweides kleurden zelfs in de lagere gebieden weer wit. Eindelijk terug een winters gevoel in onze favoriete bergen, na het debacle van eind december. 

Geen sneeuw meer begin januari in Andermatt. @Matthias Sänger

Veel verse sneeuw in Serfaus. @LiveUpdates

Halverwege januari lagen de temperaturen rond de normale waarden voor de tijd van het jaar, en soms zelfs eronder. De winter werd nadien nog wat intenser, maar grote hoeveelheden sneeuw bleven daarbij helaas wel uit. Rond 20 januari bereikte de kou haar hoogtepunt, met temperaturen van tussen de -10 en -14 graden op een hoogte van 2000 meter. Door de krachtige wind voelde het nog veel kouder aan. Het beetje sneeuw van rond 10 januari bleef dus wel liggen, maar kon niet verder aandikken. Kwam daar eind januari verandering in?

Prachtig wintertafereel in Konigsleiten. @LiveUpdates

Na het debacle met de regen en aardverschuivingen zag het er in januari veel beter uit in Chatel. @LiveUpdates

Regionaal wel. Rond 23 januari ontstond er een korte, maar hevige retour d'est, dankzij een Genualaag, die op de grens van Italië en Frankrijk in slechts 12 uur tijd een meter sneeuw achterliet. Ook in het oosten van Karinthië viel er meer dan een meter sneeuw. In het zuidoosten van de Alpen viel deze sneeuw wel als zeer vochtige sneeuw, waardoor sommige elektriciteitsmasten bezweken en duizenden huishoudens zonder stroom kwamen te zitten. Hulpdiensten hadden moeite om ter plaatse te komen vanwege de overvloedige sneeuwval. In de overige regio's van de Alpen bleef het vrij koud, maar ook overwegend droog. Nog steeds geen echte sneeuwlaag van betekenis dat tegen een stootje kon dus .. Tegen het einde van de maand keerde het weer in de Alpen overal terug naar Kaiserwetter. We waren benieuwd of februari dan wel de langverwachte meer algemene sneeuwdump ging brengen. 

Dikke sneeuwdump in Kaltenbach. @LiveUpdates

Ook volop sneeuw in Montgenevre met de Retour d'Est. @montgenevre

Februari
Koud met sneeuw in Oostenrijk tijdens eerste week, daarna zonnig en zacht
We hadden er goede hoop in. Februari begon spectaculair met veel sneeuwval aan de noordkant van de Alpen in Oostenrijk tijdens een zeldzame nordstau-situatie. Op sommige plekken viel meer dan 1 meter sneeuw. De sneeuwmotor draaide op vol vermogen. Steiermark kreeg zelfs te maken met een recordhoeveelheid sneeuwval in 24 uur. Helaas had februari andere plannen voor de zuidelijke Alpen en het westen, waar weerom weinig verse sneeuw viel en het weer onverminderd Wetterbegünstigt bleef.

Volop sneeuw begin februari in Ramsau. @LiveUpdates

Bij Zauchensee viel 1 meter sneeuw. @zauchenseeinstagram

Ouderwets auto's uitgraven in Obertauern. @Unwetterfreaks

Na het indrukwekkende begin van februari met veel sneeuwval in het oostelijk Alpengebied, keerde de rust langzaam terug. Er ontstond een uitgestrekte zone met hoge barometerstanden die zich uitstrekte van de Azoren via Centraal Europa tot aan de Oeral. Hierdoor werd het Alpenweer lange tijd zonovergoten, wat perfect was voor de voorjaarsvakanties waarin de meeste Belgen en Nederlanders optimaal van de Alpen konden genieten. Echter, de sneeuwkwaliteit liet de wensen over. De eerste week van februari verliep nog koud, wat zorgde voor perfecte pistes. Maar vanaf de tweede week werd het steeds warmer en tijdens de voorjaarsvakantie was het ronduit warm en de sneeuw zeer papperig, vergelijkbaar met paascondities. Er werden warmterecords gebroken en de versgevallen sneeuw verdween weer uit de dalen. Waar was de winter? Het sneeuwdek was ook niet echt resistent tegen deze lange droge en zachte periodes. Kwam daar nog wel verandering in?

Hopfgarten im Brixental smeekte om verse sneeuw! @Live Updates

Aan het einde van februari keerde de winter weer eventjes terug met veel koudere polaire lucht uit Noord-Europa die de veel te zachte lucht verdreef. Er vielen sneeuwbuien aan de noordzijde tot aan het noordoosten van Zwitserland, waardoor de winter een comeback maakte en de dalen weer wit kleurden. Maar echt heel veel sneeuw zat hier nog steeds niet bij. En helaas bleef het verder zuidwaarts een moeizaam verhaal voor verse sneeuw. Hier was het eigenlijk nog steeds teren op de sneeuw van 22 november en natuurlijk de kunstsneeuw. Eind februari dachten we bijna allemaal dat het wintersportseizoen van 2022/23 wel heel weinig sneeuw ging opeleveren, maar gingen maart en april een stokje voorsteken!

Comeback van de winter. @LiveUpdates

Maart
Wisselvallige maand met regelmatig sneeuw, behalve in de Zuid-Alpen
Bij het begin van maart lag er dus nog steeds algemeen weinig sneeuw in de Alpen. Door de afwezigheid van een westcirculatie, kregen de Franse Alpen bijna geen significante sneeuwval in januari en februari. Aan de noordkant viel er alleen begin februari veel sneeuw, maar daarna werd het zacht, droog en zonnig waardoor die sneeuw ook geen lang leven beschoren was. De Zuidelijke Alpen kregen slechts aan het begin van de winter sneeuwval door een sudstau (22 november), waardoor er ook daar weinig sneeuw lag. Tijdens de eerste week van maart veranderde daar maar weinig aan, met een dominantie van puur Kaiserwetter. De lente hing al in de lucht moet ik toegeven. 

Kaiserwetter tijdens de eerste week van maart. @LiveUpdates

Maar vanaf 7/8 maart veranderde het weerbeeld drastisch in de Alpen, met zeer dynamisch weer als gevolg van de bekende straalstroom die zich rechtstreeks op de westelijke Alpen richtte. Dit bracht veel sneeuw en sterke windstoten met zich mee in het westen en noordwesten. Ook in Oostenrijk kon wat sneeuw vallen. Enkel de Zuid-Alpen kregen nog steeds geen echte verse sneeuw omdat de storingen van over de oceaan deze hoek van de Alpen niet konden bereiken. Vooral in de Franse Alpen en het westen van Zwitserland viel er eindelijk significante sneeuw. De sneeuwgrens was wel onstabiel, niet abnormaal voor maart, waardoor er lagerop ook soms regen viel. De hoger gelegen skigebieden hadden hier minder last van. Algemeen verbeterden de sneeuwcondities dan ook aanzienlijk in Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland. Eindelijk winter in de bergen! Hield de winter nu stand? 

Na een lange droge periode viel er in maart veel sneeuw in het westen van Zwitserland. @SLF


DIk pak sneeuw in Avoriaz. @LiveUpdates


Dik pak sneeuw in Winterberg half maart. @LiveUpdates


De winter was nooit zo algemeen als in maart!

Naarmate half maart naderde, nam de temperatuur weer aanzienlijk toe, maar werd het ook droger. De omstandigheden bleven over het algemeen echter goed voor de tweede helft van maart. Rond 20 maart bereikten de temperaturen wel een eerste keer lentehoogten, met vorstgrenzen van meer dan 3000 m en bijna 20°C in Oostenrijk. Maar de laatste vijf dagen van maart brachten weer merkbaar kouder weer met zich mee, inclusief een westerstorm die een echte winterinval aankondigde. Kortom, onze wintersportweerberichten eindigden met een van de beste periodes van het jaar wat betreft sneeuw en kou in de Alpen. Het weertype dat we nodig hebben om sneeuw te krijgen in de Alpen kwam pas heel laat op het seizoen tot stand. Bleef dit duren in april?

Schitterende condities in Les Menuires eind maart. @LiveUpdates


Beter was het niet dit jaar zoals hier in Flaine. @FLAINEski

April 
Verderzetting van het wisselvallige weer met op hoogte veel verse sneeuw
In april werd de trend van wisselvallig weer voortgezet. Er viel regelmatig sneeuw, waardoor het sneeuwdek in de hogere gebieden tot normale diktes kon aangroeien. In het westen lag er half april zelfs meer sneeuw dan normaal. Straf als je weet dat hier begin maart nog bijna record weinig sneeuw lag. Rond het midden van april was er zelfs een sneeuwdump tot in de dalen met diepe polaire lucht. 

Val d'Isère lag er zelden zo goed bij als dit jaar bij het begin van de paasvakantie. @Valdisere

Sneeuw tot in het dal op 13 april 2023. 

Veel sneeuw in Warth halverwege april. @LiveUpdates

Maar naast al dat wisselvallige weer waren er ook veel zonnige dagen, typisch voor april en de lente. Zo verliep de paasvakantie eigelijk ideaal qua omstandigheden. Sneeuw, maar ook zon. Koud, maar ook al veel straling van de zon. Volgens veel wintersporters, en ik kan dat beamen, waren de condities in de Alpen > 1500 m met Pasen zelfs beter dan met Kerstmis, Nieuwjaar en tijdens de voorjaarsvakanties.

Typisch beeld van de sneeuwevolutie in de Franse Alpen, begin maart ver onder normaal, maar na de eindspurt half april dikker dan normaal. @Meteofrance

Zo. Het wintersportseizoen zit er nu echt op. Het was een moeilijk seizoen. De verwachte hoge energieprijzen waarvan vooraf gedacht werd dat die gingen leiden tot tragere liften, gesloten liften, of duurdere skipassen bleken zeker niet het grootste probleem. Het gebrek aan sneeuw, regen en dooi midden in de winter waren dat in veel regio's van de Alpen wel, zeker tot en met februari. Pas in maart en april kregen we meermaals sneeuwvalevents zoals die eigenlijk veel eerder moeten komen. Het enige dat ik daar nog over wil zeggen is dat we absoluut blij moeten zijn dat de sneeuw nog effectief gevallen is. Voor de gletsjers is dat een echte zegen. Hoe meer sneeuw, hoe langer het ijs-smelt seizoen wordt uitgesteld. We willen denk ik alemaal niet dat er de komende zomer opnieuw zoveel ijs verloren gaat als in 2022. 

Laten we hopen op een mooie zomer waarin het niet tè warm is. Al bij al is gematigd weer nog zo slecht niet. En wie weet barst de winter volgend jaar dan veel vroeger los met dikke pakken sneeuw zoals we die zelden zien. Of ben ik nu te veel aan het dromen? 

Met die woorden sluit ik alleszins af. Ik wens jullie een fijne zomer en we zien elkaar over vijf maanden weer! :)

Met vriendelijke groet,

Lander Van Tricht, weerman Sneeuwhoogte.NL
Twitter: @LanderVanTricht

We zijn altijd erg blij zijn met de vele reacties van iedereen. Als jullie tevreden zijn over onze app, dan zouden we een review in de App- of Play Store zeer waarderen.

» iPhone
» Android